Evaluatie experimenten Participatiewet: effecten op brede baten
Het Centraal Planbureau (CPB) onderzocht in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) de effecten van experimenten met de Participatiewet. Het doel was inzicht krijgen in de ‘brede baten’: het effect op het gebruik van voorzieningen uit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), gezondheid en schulden. Dit rapport evalueert de uitkomsten van experimenten die tussen 2017 en 2019 in zes gemeenten plaatsvonden.
De belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek zijn:
- In Utrecht leidde het experiment tot meer Wmo-begeleiding in de ontheffingsgroep en meer Wmo-dagbesteding in de intensiverings- en vrijlatingsgroepen. In de overige deelnemende gemeenten zijn de resultaten niet direct toe te schrijven aan de interventies.
- Intensievere begeleiding en ruimere bijverdienmogelijkheden zorgden daar soms voor meer gebruik van Wmo-dagbesteding.
- Meer Wmo-steun brengt kosten met zich mee, maar kan maatschappelijke baten opleveren zoals betere participatie.
- Er is geen bewijs gevonden voor effecten op gezondheid en schulden, mogelijk door databeperkingen en de korte looptijd.
- Toekomstige experimenten vragen om grotere aantallen deelnemers en een uniforme opzet voor betrouwbaardere resultaten.
Wat kun je ermee in de praktijk?
Dit document biedt achtergrondinformatie en onderbouwing voor beleid. Het toont aan dat ingrepen in de Participatiewet gevolgen kunnen hebben voor andere domeinen, zoals de Wmo. Je kunt de resultaten gebruiken om beleidskeuzes te wegen en de samenwerking tussen gemeentelijke afdelingen te versterken. Daarnaast geeft het rapport lessen voor het opzetten van gedegen onderzoek en experimenten binnen de gemeente.
Voor wie is het relevant?
De publicatie is relevant voor beleidsmedewerkers en strategen binnen het sociaal domein, specifiek op de terreinen Werk en Inkomen en Wmo.