Monitor arbeidstoeleiding, inburgering en participatie inburgeraars

De Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS) monitor, in samenwerking met Divosa, brengt jaarlijks de ontwikkelingen in het gemeentelijk beleid voor arbeidstoeleiding, inburgering en participatie van inburgeringsplichtigen in kaart. Het doel van de monitor is om inzicht te geven in hoe gemeenten de combinatie van taal leren en participeren vormgeven, met als einddoel volwaardige deelname aan de samenleving, bij voorkeur via betaald werk. Deze editie focust specifiek op het beleid rondom participatie en de weg naar werk onder de Wet inburgering 2021 (Wi2021).

De monitor laat zien dat gemeenten voor diverse uitdagingen staan bij de uitvoering van de Wi2021. De belangrijkste conclusies en aanbevelingen zijn:

• Brede intake: Gemeenten krijgen via de brede intake zicht op de participatiemogelijkheden van inburgeraars, maar zien ruimte voor verbetering. Er wordt aangeraden om de informatie van het COA, maatschappelijk begeleiders en sleutelpersonen beter te benutten om een vollediger beeld te krijgen.
• Organiseren van participatie: Het organiseren van de participatiecomponent, met name in de Z-route en B1-route, is voor gemeenten een complexe puzzel. Een gebrek aan kinderopvang is een groot knelpunt dat de deelname van met name vrouwen belemmert.
• Betrekken werkgevers: Gemeenten zijn sterk afhankelijk van werkgevers voor het aanbieden van participatieplaatsen, maar vinden het lastig om voldoende geschikte plekken te vinden. Werkgevers stellen vaak hoge taaleisen of zijn niet bereid om deeltijdcontracten aan te bieden.
• Ondersteuning werkenden: De begeleiding van inburgeraars die al werken, brengt specifieke uitdagingen met zich mee, zoals het combineren van werk met taallessen en andere inburgeringsverplichtingen.
• Statushouders onder Wi2013: Gemeenten worden, door een gebrek aan menskracht en middelen, minder optimistisch over hun mogelijkheden om statushouders die onder de Wi2013 vallen te begeleiden naar werk

Wat kun je ermee in de praktijk?

Deze publicatie dient als achtergrondinformatie en verantwoording en onderbouwing voor gemeentelijk beleid. Het biedt concrete handvatten en aanbevelingen om de uitvoering van de Wet inburgering te verbeteren. Daarnaast kan het rapport gebruikt worden als communicatiemiddel richting werkgevers en maatschappelijke partners om hen te informeren over de uitdagingen en hen te betrekken bij oplossingen.

Voor wie is het relevant?

De monitor is zeer relevant voor beleidsmedewerkers bij gemeenten die verantwoordelijk zijn voor de inburgering en participatie van nieuwkomers (domein Inburgering en Participatiewet). Het biedt hen actuele inzichten in de landelijke uitvoering en knelpunten. Ook voor uitvoerende professionals, zoals klantmanagers, regievoerders inburgering en medewerkers van sociale wijkteams, is de informatie waardevol. Het geeft hen een breder kader van hun dagelijkse werk en de uitdagingen waar collega’s in het land mee te maken hebben.