Spring naar content

Deeltijdwerken in de bijstand, de moeite waard?

7 mei 2025

Werk en inkomen

In dit wetenschappelijke artikel onderzoeken onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam (Lectoraat Arbeid & Human Capital) welke waarden mensen in de bijstand afwegen om wel of niet in deeltijd te gaan werken. De aanleiding voor de studie is dat beleidsmakers steeds meer aandacht hebben voor deeltijdwerk als route uit de bijstand, maar dat er weinig bekend is over de beweegredenen van de mensen zelf. Het doel is om meer inzicht te geven in de intrinsieke en extrinsieke motivaties die een rol spelen in hun keuze.

Het onderzoek is gebaseerd op diepte-interviews met 31 mensen in de bijstand. De belangrijkste conclusie is dat de keuze om deeltijdwerk te aanvaarden een complexe afweging is, waarin verschillende waarden een rol spelen. De potentie van deeltijdwerk wordt nu niet volledig benut.

  • Mensen in de bijstand wegen verschillende waarden tegen elkaar af, zoals het verlangen naar zinvol werk (intrinsiek) en de behoefte aan inkomenszekerheid en onafhankelijkheid (extrinsiek).
  • Er is vaak een spanningsveld tussen deze waarden. Betaald werk leidt niet altijd tot meer onafhankelijkheid of zekerheid, en het aanbod sluit niet altijd aan bij de wens om zinvol werk te doen.
  • Dit spanningsveld kan de stap naar werk of volledige uitstroom bemoeilijken. Het huidige beleid heeft te weinig aandacht voor het belang van inkomenszekerheid en zinvolle werkinhoud.

Wat kun je ermee in de praktijk?

Het artikel dient als verantwoording en onderbouwing en biedt achtergrondinformatie. De publicatie geeft een diepgaand, kwalitatief inzicht in de leefwereld en de motivaties van mensen in de bijstand. Je kunt het gebruiken om het beleidsdebat te voeden en te nuanceren, voorbij de focus op enkel financiële prikkels. Het helpt om te begrijpen waarom de stap naar (deeltijd)werk voor sommigen complex is.

Voor wie is het relevant?

Deze publicatie is zeer relevant voor beleidsmedewerkers Werk en Inkomen. Het biedt een wetenschappelijke basis om het lokale re-integratiebeleid te evalueren en te verfijnen. Ook voor uitvoerende professionals, zoals klantmanagers, is het artikel waardevol. Het biedt handvatten voor een beter gesprek over de drijfveren, ambities en belemmeringen van inwoners op weg naar werk.

Gerelateerde artikelen

Jongeren in de bijstand

De Divosa Benchmark Werk & Inkomen brengt cijfers over jongeren in de bijstand (18 - 27 jaar) in beeld. In de rapportage wordt ingegaan op de in-, uit- en herinstroom…

Ervaringen met werken in de bijstand

Dit is een hoofdstuk uit het onderzoeksrapport ‘Naar een werkzame bijstand’ van de Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam. Het document beschrijft de ervaringen van mensen die (parttime)…

Afboeking bijstandsschuld nauwelijks effect op werk en mentale gezondheid

Onderzoekers presenteren in economievakblad ESB een empirische analyse naar de effecten van het afboeken van bijstandsschulden in Rotterdam. De studie toont aan dat een afboeking gemiddeld weinig effect heeft op…