Wat werkt in de dienstverlening voor mensen met geldzorgen?

Mensen met geldzorgen weten niet altijd waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. Hierdoor duurt het soms te lang voordat ze hulp vragen, waardoor geldzorgen kunnen veranderen in geldproblemen en soms ook in schulden. Onderzoeksbureau AEF heeft daarom onderzoek gedaan naar wat dienstverlening voor mensen met geldzorgen laagdrempelig maakt, wat behoeften zijn van mensen met geldzorgen én wat werkzame elementen van financiële inlooppunten zijn.

Voorafgaande aan de stap naar een financieel inlooppunt maken mensen met geldzorgen de afweging of ze wel of geen gebruik gaan maken van financiële dienstverlening. Daarom is het belangrijk dat er rekening wordt gehouden met een aantal zaken die ervoor zorgen dat mensen met geldzorgen worden aangespoord om naar een financieel inlooppunt te gaan en hulp te zoeken:

• Er moet verscheidenheid zijn in de manier waarop financiële inlooppunten hun dienstverlening aanbieden: online of offline, met of zonder afspraak, formeel of informeel.
• Er moet aandacht zijn voor de ervaren drempels om hulp te zoeken, zoals schaamte en angst.
• Er moet sprake zijn van bereikbaarheid, bekendheid en beschikbaarheid: een duidelijke locatie, mond-tot-mond reclame en beschikbaarheid binnen en buiten kantoortijden helpen in het aansporen van mensen om hulp te vragen.

Dienstverlening van een financieel inlooppunt

Uit het onderzoek is gebleken dat de meeste mensen die een financieel inlooppunt bezoeken geholpen zijn met ondersteuning in en controleren van aanvragen voor voorzieningen en toeslagen. Hierbij is de grootte van het probleem bepalend voor de keuze of mensen online of fysiek advies willen. Simpele vragen kunnen online geregeld worden, maar voor grotere hulpvragen spreekt men liever een persoon op een fysieke locatie. Eenmaal binnen bij een inlooppunt speelt het contact met de medewerkers een cruciale rol. Persoonlijk contact met medewerkers kan het verschil maken voor mensen, met name mensen in de bijstand of schuldhulpverlening. Door het persoonlijke contact ontstaat namelijk het gevoel dat er naar hun verhaal geluisterd wordt, wat hen vertrouwen geeft in het vervolgtraject van de hulp.

Het lokale netwerk

Rond een financieel inlooppunt bestaat het lokale netwerk. Hierin werken financiële inlooppunten samen met andere organisaties, maar soms is deze samenwerking beperkt. Idealiter heeft een financieel inlooppunt zicht op de sociale kaart van een gemeente, waardoor beroepskrachten mensen goed en direct kunnen doorverwijzen naar een andere organisatie als dit nodig is. Bij het bereiken van de meest kwetsbare mensen die zorg en ondersteuning mijden en niet tijdig worden opgemerkt, is het van belang dat er een samenwerking wordt opgezet met de organisaties waar deze mensen sowieso mee in contact komen. Denk hierbij aan scholen, woningcorporaties en daklozenopvanglocaties. Ook het inzetten van sleutelpersonen in de wijk die een vertrouwensband opbouwen met de mensen kunnen ingezet worden door het financieel inlooppunt.

De landelijke context

Een financieel inlooppunt heeft naast het lokale netwerk ook te maken met een landelijke context van wet- en regelgeving of beleidskaders. Naast dat landelijke organisaties steeds meer de wens hebben tot het eerder bereiken van mensen met geldzorgen, is er landelijk ook steeds meer aandacht voor het komen tot een samenhangende dienstverlening. Voor financiële inlooppunten betekent dit dat zij als één van de bouwstenen gepositioneerd worden in een bredere visie op dienstverlening. Hierbij gaat het vooral over hoe verschillende partners samen kunnen werken om vanuit een gezamenlijke aanpak de meeste impact te kunnen maken.