Aan de slag met experimenten regelluwe bijstand en basisbanen

Het rapport ‘Aan de slag met experimenten regelluwe bijstand en basisbanen’ van Platform31 biedt gemeenten werkbare handvatten om te experimenteren met nieuwe manieren van bijstandsverlening en participatie. Platform31 onderzocht wat de belangrijkste lessen zijn uit de eerdere experimenten met de bijstand, zoals regelluwe trajecten en het concept van basisbanen. De aanleiding is de wens om de Participatiewet anders en mensgerichter uit te voeren, met als doel om bijstandsgerechtigden meer kansen te bieden op werk en een zinvolle dagbesteding.

De belangrijkste lessen en aanbevelingen zijn:

• Focus op de menselijke maat: Het is essentieel om uit te gaan van de persoonlijke situatie en het doenvermogen van de inwoner, in plaats van strikte regelhandhaving.
• Basisbanen als structurele oplossing: Het concept van de basisbaan, gericht op maatschappelijk nuttig en betaald werk, wordt gezien als een structurele optie voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.
• Regelluwe bijstand vergt aanpassing: Bij experimenten met minder regels moet aandacht zijn voor de inrichting van de organisatie, het mandaat van professionals en de samenwerking met ketenpartners, zoals UWV en woningcorporaties.
• Ondersteun de uitvoering: Professionals hebben de ruimte, kennis en bevoegdheden nodig om maatwerk te leveren. Dit vraagt om een cultuurverandering binnen de gemeente.

Onderzoeksopzet:
Het onderzoek gaat over initiatieven, voornemens, pilots en experimenten in de gemeenten Amsterdam, Groningen, Heerlen, Oss en Wageningen en is uitgevoerd op basis van desk onderzoek en interviews met praktijkprofessionals.

Wat kun je ermee in de praktijk?

Deze publicatie dient als praktische handreiking en inspiratie om nieuwe beleidslijnen op te zetten. Je vindt concrete bouwstenen en lessen om een experiment met een regelluwe bijstandsvorm of een basisbaanplan vorm te geven. Het document helpt je bij het identificeren van kansen en risico’s bij het invoeren van deze vernieuwende aanpakken, en geeft inzicht in de juridische en uitvoerende aspecten.

Voor wie is het relevant?

Dit rapport is relevant voor beleidsmedewerkers en uitvoerend professionals in het gemeentelijk sociaal domein, met een focus op de Participatiewet en het thema werk en inkomen. Het is ook van belang voor leidinggevenden die zich bezighouden met de innovatie en organisatie van de gemeentelijke dienstverlening.