Problematische schulden bij uitkeringsgerechtigden
Dit Kennisverslag van UWV brengt de ontwikkelingen in problematische schulden bij uitkeringsgerechtigden in kaart voor de periode 2010 tot 2022. Problematische schulden belemmeren re-integratie en het vinden van werk. Het doel van de publicatie is om UWV meer inzicht te geven in welke uitkeringsgroepen het meeste risico lopen, zodat de organisatie gerichter kan bijdragen aan het voorkomen en verminderen van schulden.
Het onderzoek bevestigt dat mensen met een uitkering vaker problematische schulden hebben dan mensen zonder uitkering. De belangrijkste conclusies zijn:
- Mensen met een Ziektewetuitkering lopen het grootste risico op problematische schulden van alle UWV-groepen. Dat aandeel was in 2022 bijna even hoog als in de bijstandsgroep: 5% van de mensen met een bijstandsuitkering en 4,4% van de mensen met een Ziektewetuitkering had in 2022 problematische schulden.
- Na de Ziektewet-groep kennen de WW-, Wajong- en WGA-groepen een relatief hoog aandeel met problematische schulden. Het laagste aandeel schulden hebben de WAO-, WAZ- en IVA-groepen.
- Van 2014 tot 2022 is de omvang van problematische schulden voor bijna alle groepen afgenomen. In 2022 is een lichte toename aan schulden te zien bij mensen zonder uitkering en bij mensen die een WW-uitkering ontvangen.
- Eenoudergezinnen, mensen met een laag opleidingsniveau en mannen hebben een groter risico op problematische schulden.
Wat kun je ermee in de praktijk?
De publicatie dient als achtergrondinformatie en verantwoording en onderbouwing. De cijfers en analyses bieden een solide basis voor beleid gericht op schuldpreventie en -hulpverlening. Het is een bron van inspiratie en ideeën omdat het specifieke risicogroepen identificeert, wat kan leiden tot gerichte interventies en communicatie.
Voor wie is het relevant?
Het rapport is primair relevant voor beleidsmedewerkers bij gemeenten en UWV die zich bezighouden met armoede, schulden en re-integratie. Daarnaast is het zeer waardevol voor uitvoerend professionals (zoals klantmanagers en adviseurs werk) die in direct contact staan met uitkeringsgerechtigden. De inzichten helpen hen om signalen van financiële problemen sneller te herkennen en het gesprek hierover aan te gaan.