Een onderzoek naar schulden bij cliënten van de reclassering

In Nederland krijgen mensen die een delict hebben gepleegd niet alleen een straf, zij worden ook actief begeleid naar een leven zonder criminaliteit. Hierbij speelt de reclassering een belangrijke rol. Cliënten onder toezicht van de reclassering kampen vaak met diverse problemen, zoals werkloosheid, verslaving of psychische problemen. Ook worstelen zij vaak met schulden. Tot dusver weten we echter nog maar weinig over de schulden bij cliënten van de reclassering. De afgelopen jaren deed Gercoline van Beek onderzoek naar schulden bij reclasseringscliënten. Ook wilde zij weten hoe de reclassering haar doelgroep hierin het beste kan begeleiden.

Bevindingen

• Schulden hangen samen met criminaliteit

Vrijwel alle reclasseringscliënten hebben te maken met geldproblemen, variërend van beperkte financiële problemen tot hoge schulden. Ook blijkt dat schulden een rol spelen bij terugval in de criminaliteit. Verder blijkt dat er een wederkerige relatie is tussen schulden en criminaliteit: schulden leiden tot criminaliteit en criminele activiteiten werken schulden in de hand.

• Geldproblemen spelen een centrale rol

Schulden hangen op verschillende manieren samen met problemen op andere leefgebieden. Zo blijkt dat de oorzaken van geldproblemen meestal al in de vroege jeugd liggen. Veel cliënten hebben bijvoorbeeld te maken gehad met verwaarlozing of mishandeling. Daarnaast heeft een groot deel van de doelgroep een licht verstandelijke beperking. Dit soort problemen maakt het lastig voor iemand om op latere leeftijd bijvoorbeeld werk te vinden. Het gebrek aan geld dat hierdoor ontstaat heeft vervolgens weer een negatieve invloed op allerlei andere leefgebieden, zoals de mentale gezondheid en de mogelijkheid om een baan of woning te behouden.

• Reclasseringswerkers en cliënten voelen zich machteloos

cliënten voelen zich vaak machteloos. Ze overzien niet welke stappen ze moeten zetten om hun schulden aan te pakken. Ook veel reclasseringswerkers voelen zich machteloos. Ze missen vaak de kennis en vaardigheden om cliënten te begeleiden op het gebied van schulden.

Conclusie

Deze resultaten laten zien hoe groot het probleem van schulden is onder reclasseringscliënten. Het is dus uiterst belangrijk dat hulp bij schulden onderdeel wordt van reclasseringstrajecten. Daarvoor is het belangrijk dat reclasseringswerkers kennis en vaardigheden opdoen op het gebied van begeleiding met schulden, Daarnaast is het belangrijk dat professionals, zoals reclasseringswerkers, schuldhulpverleners, bewindvoerders en persoonlijk begeleiders, meer met elkaar samenwerken. Verder is het van belang dat betrokken professionals de schuldensituatie van de reclasseringsclient kennen en deze goed monitoren. Kortom, er is een breder perspectief nodig om reclasseringscliënten te helpen richting een leven zonder criminaliteit.