Financiële kwetsbaarheid en huiselijk geweld en kindermishandeling

Uit cijfers komt naar voren dat 5,5 procent van de Nederlanders van 18 jaar en ouder de afgelopen vijf jaar minimaal één keer met fysiek of seksueel geweld door toedoen van iemand uit de huiselijke kring te maken heeft gehad. Dit artikel gaat in op de samenhang tussen huiselijk geweld en geld, en de rol die de gemeente hebben.

Armoede, schulden en geld in het algemeen staan op meerdere manieren in verbinding met huiselijk geweld. Zo brengt huiselijk geweld bijvoorbeeld kosten met zich mee voor werkgevers, aangezien huiselijk geweld zich uit in stress, te laat komen, concentratieproblemen, ziekteverzuim en het verlies van werk. Cijfers wijzen uit dat meer dan de helft van de slachtoffers van huiselijk geweld minimaal drie werkdagen per maand mist. Qua kosten voor werkgevers komt dit neer op ongeveer 136 miljoen euro per jaar. 

Huiselijk geweld heeft niet alleen invloed op kosten voor werkgevers. Ook de gezinssituatie kan worden beïnvloed, waardoor de financiële zekerheid in gevaar kan komen. Het kan echter ook zo zijn dat huiselijk geweld ontstaat als gevolg van financiële problemen. Bij multiprobleemgezinnen is vaak zichtbaar dat meerdere problemen zich opeenstapelen, zoals slechte woonomstandigheden, werkeloosheid, chronische armoede, chronische stress, kindermishandeling en financiële problemen. Financiële problemen kunnen niet alleen een gevolg zijn van huiselijk geweld, maar ook een risicofactor vormen waaruit huiselijk geweld kan ontstaan. In meer dan 40 procent van de meldingen die de Raad voor de Kinderbescherming binnen krijgt is er een duidelijk verband met de financiële problemen van de opvoeders. 

Ook economische afhankelijkheid kan een rol spelen bij het niet uit een gewelddadige relatie durven of kunnen stappen. Wanneer vrouwen dit wel doen en terecht komen in de Vrouwenopvang, dan hebben zij vaak te maken met financiële problemen. Het komt in deze gevallen voor dat de achterblijvende partner de financiën nog beheert. Ook ontbreekt het bij deze vrouwen vaak aan financiële kennis en schiet de hulpverlening tijdens hun verblijf in de opvang tekort. Hierdoor beginnen zij een nieuw leven al direct met een financiële achterstand. 

Slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling ondervinden hier grote gevolgen van op het vlak van opleiding, wonen, financiën en werk. Meer dan 40% van de ondervraagde slachtoffers gaf aan dat zij zichzelf financiële beperkingen moest opleggen of moest verhuizen, terwijl een kwart aangaf dat zij niet meer naar werk of school konden, waardoor hun economische zelfstandigheid bedreigd wordt. Voor professionals in de maatschappelijke opvang, schuldhulpverlening, beleidsmedewerkers en andere die in hun werk in contact komen met financiële problematiek en huiselijk geweld is het van belang om de problemen te signaleren en bespreekbaar te maken. Professionals die zich vooral bezighouden met financiële problematiek kunnen meer rekening houden met slachtoffers van huiselijk geweld en hen vervolgens doorverwijzen naar de juiste hulpverlener.