Checklist Doenvermogentoets

Als je beleid maakt, moet je rekening houden met wat burgers aankunnen. Deze checklist helpt je ervoor te zorgen dat een regeling haalbaar is voor burgers.

In het rapport ‘Weten is nog geen doen’ adviseert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) om bij nieuw beleid eerst te kijken of een regeling haalbaar is voor burgers. 

Op dit moment gaat de overheid ervan uit dat burgers altijd de juiste keuze maken. Maar dat is niet zo. De WRR wil dat de overheid daar bij nieuw beleid rekening mee houdt. 

De WRR heeft onderzocht welke mentale vermogens burgers nodig hebben om regels na te leven en zelfredzaam te zijn. Mensen hebben niet alleen cognitieve vermogens (denkvermogen) nodig, maar ook het vermogen om dingen te doen. Dit noemt de WRR het ‘doenvermogen’. Wat mensen aankunnen, verschilt van persoon tot persoon. De overheid moet daar rekening mee houden in haar wet- en regelgeving.

Met deze doenvermogentoets kunnen overheden nagaan of een nieuwe regeling realistisch is en rekening houdt met de mentale belastbaarheid van burgers. Het is een checklist met vragen als: 

• Is de nieuwe wet van tevoren onder burgers getest? 
• Wat gebeurt er als iemand niet direct in actie komt? 
• Is er een plek waar mensen hulp kunnen krijgen?