Verborgen armoede op de werkvloer

Het Nibud rapport ‘Verborgen armoede op de werkvloer’ geeft inzicht in de verborgen armoede onder werkenden. Het Nibud heeft een survey gehouden onder werknemers en werkgevers. Er is daarnaast
ook een interview studie gedaan onder werknemers.

Bevindingen over werkenden

Uit de resultaten blijkt dat werkenden weinig gebruik maken van landelijke of gemeentelijke inkomensondersteuning. Slechts 55 procent van de werkenden ontvangt een of meer landelijke toeslagen en maar 5 procent maakt gebruik van een of meer gemeentelijke regeling. De meeste werkenden hebben de inkomensondersteuning echter wel hard nodig. De meeste werkenden met een laag inkomen komen nauwelijks rond.

De redenen voor het niet gebruik van toeslagen zijn divers.

• Werkenden zijn niet altijd op de hoogte van de regelingen. Als een verzoek om inkomensondersteuning is afgewezen, denken sommige werkenden dat ze voor alle andere voorzieningen ook zijn afgewezen. Er wordt dan geen verder verzoek ingediend.
• Sommige werkenden hebben negatieve ervaringen met het eerder aanvragen van tegemoetkomingen. Ze zijn bang dat ze de inkomensondersteuning moeten terugbetalen.
• Er is schaamte voor het aanvragen van inkomensondersteuning.
• Een deel vindt de aanvraag van inkomensondersteuning te complex.

Een deel van de werkenden wil dat werkgevers verwijzen naar inkomensondersteunende regelingen van gemeenten.

Bevindingen over werkgevers

De meeste werkgevers zijn niet volledig op de hoogte van inkomensondersteunende regelingen van de overheid voor hun werknemers. Dat geldt voornamelijk voor inkomensondersteunende regelingen vanuit de gemeenten.

De meeste werkgevers vinden dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de financiële problemen van hun werknemers. De werkgevers willen hun werknemers wel ondersteunen als ze in financiële problemen zitten. Ze zien zichzelf in een rol als verwijzer of informatieverstrekker naar inkomensondersteunende regelingen.

Wat kun je hiermee in de praktijk?

In het onderzoek geven werkgevers aan dat ze graag van gemeenten een periodiek overzicht ontvangen van de mogelijkheden tot inkomensondersteuning.Werkgevers kunnen worden gebruikt als vindplaats voor mensen met (beginnende) schulden. Door contact te zoeken met lokale werkgevers en hen te faciliteren als vindplaats kunnen ze hun rol pakken.

Gemeenten zouden daarom in moeten zetten op een betere communicatie: werkenden bekend maken met de regelingen en ervoor zorgen dat zij weten dat de regelingen ook voor hen bedoeld zijn en de angst voor terugvordering wegnemen.

Tegelijkertijd kunnen gemeenten en werkgevers hun handen ineenslaan. Werkgevers zouden bijvoorbeeld informatie vanuit gemeenten kunnen verspreiden onder medewerkers die laagbetaald of onzeker werk verrichten.