1 op de 12 Nederlandse huishoudens heeft probleemschulden

Op basis van uitgebreid onderzoek met bestaande registerdata heeft het CBS in beeld gebracht hoeveel Nederlandse huishoudens in de periode van 1 januari 2015 tot en met 1 januari 2018 te maken hadden met geregistreerde problematische schulden. Het dashboard behorende bij dit onderzoek bevat de gedetailleerde cijfermatige resultaten. In het rapport wordt nader ingegaan op de belangrijkste resultaten. Bekostigd door: ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Definitie van geregistreerde problematische schulden 

Tussen 2015 en 2018 is de schuldenlast van huishoudens in Nederland nauwelijks afgenomen. Op 1 januari  2018 had 1 op de 12 huishoudens in Nederland te maken met bij het CBS geregistreerde problematische schulden. Dit rapport beschrijft de omvang en kenmerken van huishoudens met financiële problemen. Ook worden risicofactoren beschreven. 

Het CBS heeft onderzocht hoe groot de geregistreerde schulden waren van huishoudens van 1 januari 2015 tot en met 1 januari 2018. Schulden zijn vaak geen kortdurend probleem. Ruim de helft van de huishoudens die op  1 januari 2018 probleemschulden had had deze schulden al minstens drie jaar. Er een aantal life-events die de kans op probleemschulden vergroten: 

• Terugval in inkomen
• Van een baan naar een WW-uiterking
• Scheiden
• Verdacht worden van een misdrijf

Problematische schulden komen bovendien relatief vaker voor in de leeftijdsgroep 25 en 65 jaar, personen met een niet‐westerse migratieachtergrond, laagopgeleiden en huishoudens met kinderen. Ook hebben huishoudens met probleemschulden vaak een lager inkomen en hebben zij vaker een uitkering. 

Wanneer is er sprake van geregistreerde problematische schulden?

De definitie die in dit rapport wordt gebruikt voor problematische schulden wijkt af van de gangbare definitie zoals onder andere bij de NVVK wordt gebruikt. Bij de gangbare definitie wordt er rekening gehouden met de afloscapaciteit en de omvang van de schulden. Bij de definitie in dit rapport wordt er alleen gekeken naar welke schulden huishoudens hebben.  
Er is sprake van een huishouden met geregistreerde problematische schulden als ten minste één persoon in het huishouden voldoet aan ten minste één van de volgende criteria:

• Volgt een WSNP‐traject; 
• Volgt een bij BKR geregistreerd minnelijk traject;
• Heeft een bij BKR geregistreerde betalingsachterstand; 
• Staat onder bewind op basis van financiële problemen (Dit houdt in dat een persoon binnen het huishouden is opgenomen in het Centraal Curatele en Bewindregister (CCBR) op grond van verkwisting en/of problematische schulden)
• Heeft ten minste zes maanden de zorgpremie niet betaald;
• Heeft een betalingsachterstand van minimaal 50n euro van een Wet Mulder‐boete (boete voor lichte verkeersovertreding) bij het CJIB heeft waarvan de tweede aanmaning ten minste twee maanden openstaat, of zich al in een ernstigere wanbetalersfase bevindt. 
• Heeft langer dan 27 maanden een toeslagschuld van totaal minimaal 50 euro openstaan bij de Belastingdienst; 
• Heeft langer dan 15 maanden een schuld van totaal minimaal 50 euro voor overige belastingaanslagen openstaan bij de Belastingdienst; 
• Heeft een belastingschuld bij de Belastingdienst die afgelopen jaar niet geïnd kon worden; 
• Heeft een betalingsachterstand bij de DUO van 3 maanden of langer en van minimaal 270 euro