Spring naar content

Hoe ben jij je GELD de BAAS?

Onderzoek onder jongeren van 16-19 jaar over omgaan met geld en hun financiële toekomst

15 februari 2024

In het kader van de ‘Week van het geld 2024’ is in opdracht van Wijzer in geldzaken het onderzoek ‘Hoe ben jij je GELD de BAAS’ door CHOICE Insights + Strategy uitgevoerd. Dit onderzoek is uitgevoerd onder 1005 jongeren van 16 t/m 19 jaar. Doel van dit onderzoek was om te achterhalen hoe deze jongeren omgaan met financiële verleidingen en hun toekomst. Het onderzoek geeft inzicht in de mate waarin jongeren financiële verleidingen herkennen, wat hun toekomstplannen zijn, wat het betekent om zzp’er te worden en hoe jongeren omgaan met verleidingen om snel rijk te worden. Ook zijn de jongeren basisvragen over omgaan met geld voorgelegd (denk aan sparen en budgetteren). De inzichten verbreden je kennis en kunnen ingezet worden in het hulp- en dienstverleningsaanbod. 

Financiële situatie van jongeren

7 op de 10 jongeren hebben in het afgelopen jaar geen problemen met geldzaken gehad. Wanneer jongeren wel problemen met geldzaken ervaren, gaat dit naar eigen zeggen over meer geld uitgeven dan binnenkomt, het kopen van spullen op afbetaling en schulden bij familie of vrienden. Jongeren van 18 en 19 jaar ervaren vaker problemen met geldzaken dan jongeren van 16 en 17 jaar. Daarbij hebben jongeren op het mbo vaker problemen met geldzaken dan jongeren op het hbo en wo. 

70% van de jongeren die deelnamen aan dit onderzoek verdient hun inkomen zelf. Hoe de jongeren het inkomen verdienen, is gerelateerd aan de bron van inkomen van de ouder(s). Het feit dat de ouder(s) een bron van inspiratie zijn voor jongeren, geldt ook voor de meer risicovolle bronnen van inkomsten. 

Verwachtingen van de financiële toekomst

Jongeren op het mbo kunnen hun startsalaris beter inschatten dan jongeren op het hbo en wo. Ruim de helft van de jongeren op het hbo en wo overschat het startsalaris. Ongeveer een derde van de jongeren op het mbo overschat het startsalaris. 

Het merendeel van de jongeren die aan dit onderzoek deelnamen verwacht later in loondienst te gaan werken. 15% van de jongeren verwacht als ZZP’er aan de slag te gaan en 11% wil een eigen bedrijf.

Omgaan met verleidingen en uitgaven

Iets minder dan de helft van de jongeren die deelnamen aan dit onderzoek gaf aan dat een van de doelen in hun leven is om rijk te worden. Minder dan een derde van de jongeren verwacht dat deze kans ook groot is. De kans is volgens de jongeren het grootst bij het hebben van een eigen bedrijf, beleggen en handelen in crypto. 2 op de 10 jongeren denkt dat de kans om rijk te worden in loondienst groot is. De kans om rijk te worden met gokken en/of loterij wordt het kleinst geacht.

Het varieert in hoeverre de deelnemende jongeren goed om kunnen gaan met financiële verleidingen. Jongeren leren zichzelf trucjes aan om iets niet te kopen (38%). 31% van de jongeren vindt het moeilijk om iets moois niet direct te kopen. 21% van de jongeren wil direct tot koop overgaan als ze iets nieuws zien, waarna 40% zich soms schuldig voelt na de aankoop.

Invloed van influencers

Jongeren worden vooral verleid om aankopen te doen doordat vrienden het hebben, door reclame en door influencers. Jongeren komen regelmatig in aanraking met online verleidingen. Daarbij worden phising mails en reclame van influencers volgens de jongeren steeds moeilijker te herkennen. 

De meerderheid van de jongeren die aan dit onderzoek deelnamen heeft twijfels bij de informatie die influencers delen over producten. Maar de jongeren vinden het wel leuk om de influencers te volgen. Bij 66% van de jongeren die deelnamen aan dit onderzoek heeft een wijziging in de financiële situatie plaatsgevonden na het volgen van advies van een influencer. Daarbij gaat het om geld verdienen (39%), geld besparen (46%) en het verliezen van geld (29%). Wanneer de jongeren geld krijgen van hun ouders of de overheid, zijn ze naar eigen zeggen minder financieel beïnvloedbaar dan als ze het geld zelf verdienen.

Gerelateerde artikelen

Naar een interventie tegen geldezels

Geldezels (ook wel money mules genoemd) zijn personen die hun bankrekening laten misbruiken voor criminele doeleinden. Vaak wordt de bankrekening van en kwetsbaar persoon gebruikt om geld door te sluizen…

Verslag Webinar ‘Wat is de impact van online beleggen in cryptomunten op jongeren?’

In het webinar ‘Wat is de impact van online beleggen in cryptomunten op jongeren?’ deelden verschillende experts vanuit hun eigen vakgebied...

Omgaan met geldzorgen van mbo-studenten

Geldzorgen, schulden en armoede zijn een actueel maatschappelijk vraagstuk en komenrelatief veel voor bij studenten van middelbaar beroepsonderwijs (mbo). De...