Spring naar content

Schulden & werk

Deelrapport II: Werknemers met schulden

6 februari 2020

Wat kunnen werkgevers doen om problematische schulden bij hun werknemers te voorkomen of op te lossen? Veel werkgevers willen wel helpen, maar vinden dat de werknemer zelf om hulp moet vragen. Alleen doen werknemers dat meestal niet, omdat ze zich schamen en bang zijn voor de gevolgen.

Werknemers met financiële problemen

Ongeveer 1 op de 3 werkgevers denkt dat hij personeel in dienst heeft met financiële problemen. Van de grotere werkgevers gaat zelfs de helft daarvan uit. 

Dit zijn de belangrijkste signalen waaraan werkgevers merken dat werknemers financiële problemen hebben:

  • loonbeslag;
  • een deurwaarder vraagt om informatie;
  • de werknemer vraagt om een voorschot op zijn salaris, vakantiegeld of bonus;
  • de werknemer vraagt om een lening.

Financiële problemen werknemers risico voor de werkgever

Het is ook in het voordeel van de werkgever om te zorgen dat zijn werknemers niet in de financiële problemen komen. Want werknemers met financiële problemen brengen extra kosten en risico’s met zich mee.

Zo hebben ze vaker last van stress en concentratieproblemen, en zijn ze vaker ziek. Daardoor zijn ze minder productief. Dat kost de werkgever geld. Loonbeslag leidt tot meer administratief werk, en fraude en diefstal komt vaker voor bij werknemers met schulden.

Een goede werkgever helpt zijn werknemer met financiële problemen. Dat hoort bij ‘goed werkgeverschap’

Werkgevers die willen helpen, weten niet hoe

Ongeveer 30% van de werkgevers vindt dat financiële problemen privé zijn. De andere 70% vindt dat hij financiële problemen op z’n minst met een werknemer moet bespreken. 

De meeste werkgevers willen werknemers met financiële problemen wel helpen, maar weten niet hoe. Zeker kleinere bedrijven en organisaties hebben daar niet over nagedacht. Van de grotere werkgevers heeft ongeveer 1 op de 4 duidelijk beleid over wat ze doen als werknemers financiële problemen hebben.

Werknemers schamen zich voor financiële problemen

Als een werknemer zijn problemen niet wil bespreken, dan kan zijn werkgever hem niet dwingen. Want werkgevers mogen werknemers met financiële problemen ondersteunen, maar moeten wel hun privacy respecteren. 

In de praktijk bespreken veel werknemers hun financiële problemen liever niet met hun werkgever. Bijvoorbeeld omdat ze:

  • vinden dat hun werkgever daar niets mee te maken heeft;
  • niet weten welke hulp hun werkgever kan en wil geven;
  • bang zijn voor de gevolgen als ze er met hun werkgever over praten. 

Sommige werknemers zijn bang dat ze hun baan kwijtraken als ze met hun werkgever over hun financiële problemen praten

Aandachtspunten voor werkgevers

Denk na over je rol als werkgever. Weet wanneer en hoe je werknemers met financiële problemen kunt helpen:

  1. Je doet niets, want je vindt financiële problemen van werknemers een privéprobleem;
  2. Je komt in actie als een werknemer hulp vraagt, een deurwaarder informatie wil hebben of als er loonbeslag wordt opgelegd;
  3. Je probeert te voorkomen dat werknemers financiële problemen krijgen. Als een werknemer problemen heeft, help je hem om die op te lossen. Dat kan door:
  • preventie, bijvoorbeeld met informatie of een training;
  • vroegsignalering, onder andere door leidinggevenden te leren hoe ze signalen kunnen herkennen, en werknemers uit te nodigen hun problemen te bespreken;
  • verwijzing naar professionele hulpverleners;
  • concrete hulp, bijvoorbeeld door de werknemer meer uren te laten werken of een voorschot te geven.

Laat werknemers weten wat het beleid is. Het is belangrijk dat werknemers bijvoorbeeld weten met wie ze hun financiële problemen kunnen bespreken. Probeer schaamte zoveel mogelijk weg te nemen door er open over te praten. 

Probeer werknemers zo vroeg mogelijk te informeren. Zo voorkom je misschien dat de problemen groter worden. Bied hulp of verwijs een werknemer door als je merkt dat er financiële problemen zijn. Ook hebben zaken als echtscheiding of het overlijden van een partner vaak gevolgen voor iemands financiële situatie. Bied dan hulp aan.

Word geen hulpverlener maar een goede verwijzer. Verwijs je werknemer door naar een hulpverlener die hem persoonlijk kan begeleiden. Denk aan een budgetcoach, arbodienst of bedrijfsarts, schuldhulpmaatje of een accountant. Of het UWV, gemeentelijke schuldhulpverlening of Nibud.   

Op financieelfittewerknemers.nl vind je adviezen wat je als werkgever kunt doen en naar wie je werknemers kunt doorverwijzen

Wat kun je als werkgever doen? Een 5-stappenplan

Met deze 5 stappen bepaal je hoe je hulp wilt bieden aan werknemers met financiële problemen:

  1. oriënteren: je onderzoekt de mogelijkheden waarvan je als werkgever gebruik kunt maken;
  2. positioneren: je bepaalt je rol als werkgever. Een grote werkgever zal bijvoorbeeld meer kunnen investeren dan een kleine werkgever;
  3. beleid vaststellen: zet bijvoorbeeld samen met een budgetcoach op papier wat je gaat doen voor werknemers met financiële problemen;
  4. informeren: vertel je werknemers, leidinggevenden en medewerkers van de afdeling Personeelszaken wat de regels zijn;
  5. uitvoeren: kom als werkgever in actie. Dat moet in elk geval bij loonbeslag: dan leg je de werknemer uit wat dat voor hem betekent. Dat is meteen een goed moment om hulp aan te bieden en de problemen te bespreken.
     

Gerelateerde artikelen

Beter bereiken van werkende armen

In deze handreiking vind je praktische tips die je kunnen helpen om de doelgroep werkende armen (beter) te bereiken.

Versterken kennisbasis rondkomen bij werkenden

Dit onderzoek geeft antwoord op de vraag wat verschillende groepen mensen nodig hebben en hoe zij beter kunnen worden bereikt met inkomensondersteunende maatregelen.

Koopkrachtveranderingen voor 2022

Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) heeft nieuwe koopkrachtberekeningen waaruit blijkt dat alle voorbeeldhuishoudens inleveren. Gemiddeld gaan de huishoudens er dit jaar zo’n 40 euro per maand op achteruit (de…